| Vindplaats: | Amsterdam |
| Inv.nr.: | 2984 |
| Afmeting: | 65x45 mm |
| Materiaal: | lood-tin |
| Soort: | draagspeld |
| Datering: | 1450-1500 |
| Collectie: | Familie van Beuningen |
| Opschrift/inschriptie: | inscriptie: AMERSFOERT |
| Vermelding: | Heilig en Profaan 2, 1378 |
Omschrijving:
Overgenomen uit HP1, p.215:
MARIA, AMERSFOORT. Eén van de drukbezochte laatmiddeleeuwse Mariabedevaartplaatsen in de Noordelijke Nederlanden was Amersfoort, waar een devotie bestond rond een miraculeus Mariabeeldje. De lokale legende verhaalt van een wonder dat plaatsvond op 19 december 1444. Een zekere Margriete Albert Gysendochter vond op die dag onder het ijs van de Amersfoortse stadsgracht het kleine, onooglijke Mariabeeldje dat onbeweeglijk in het sterk stromende water zweefde. Margriete moest drie maal in een visioen de opdracht krijgen dit beeldje uit het water te gaan halen, voordat ze dit ook daadwerkelijk deed. Het Mariabeeldje was enkele weken tevoren in de gracht gegooid door een meisje dat op weg was om in te treden in een van de Amersfoortse kloosters. Toen ze haar bestemming naderde, bekroop haar een gevoel van schaamte over het nogal primitieve Mariabeeldje dat ze bij zich had en dus wierp ze het weg. Het beeldje werd evenwel op bovenaards gezag weer teruggevonden en onmiddellijk gebeurden er wonderen nadat de Moeder Gods in dit beeldje was vereerd. Het werd op Sint-Stevensdag (26 december) plechtig overgebracht naar de Onze-Lieve-Vrouwekapel in Amersfoort en een intensieve devotie volgde. In het eerste jaar werden maar liefst 548 wonderen genoteerd in het Amersfoortse mirakelboek. Zij vonden op voorspraak van Maria plaats, na gebed tot dit miraculeuze beeldje. De in het mirakelboek genoemde bedevaartgangers wier gebed werd verhoord kwamen uit de gehele Nederlanden. Dit beeld wordt bevestigd door de plaatsen van de Amersfoortse pelgrimstekens zijn gevonden.
Op de Amersfoortse pelgrimsinsignes wordt steeds het moment van de vondst van het wonderdadige beeldje weergegeven; Margriete Albert Gysendochter knielt neer op het ijs en vist het beeld uit het water. Haar emmertje staat naast haar. Het Mariabeeld is in verhouding met Margriete opvallend groot weergegeven. Boven dit tafereel is op het hier afgebeelde insigne op een banderol de plaatsnaam AMERSFOERT weergegeven. Op de meeste andere Amersfoortse insignes is bovendien, in Romeinse cijfers, het jaar waarin het wonder geschiedde toegevoegd.
terug naar overzicht